Νείλος Καβάσιλας
Νείλος Καβάσιλας | |
---|---|
Γενικές πληροφορίες | |
Όνομα γεννήσεως | Νεῖλος Καβάσιλας |
Γέννηση | 1298 Θεσσαλονίκη |
Θάνατος | 1363 Κωνσταντινούπολη |
Χώρα πολιτογράφησης | Βυζαντινή Αυτοκρατορία |
Θρησκεία | Ανατολικός Ορθόδοξος Χριστιανισμός |
Εκπαίδευση και γλώσσες | |
Ομιλούμενες γλώσσες | μεσαιωνική ελληνική γλώσσα |
Πληροφορίες ασχολίας | |
Ιδιότητα | ιερέας συγγραφέας[1] |
Συγγενείς | Νικόλαος Καβάσιλας (ανιψιός) |
Ο Νείλος Καβάσιλας ήταν λόγιος κληρικός του 14ου αιώνα, θείος του Νικολάου Καβάσιλα.
Ξέρουμε ελάχιστα για την ζωή του. Επί μακρόν συγχεόταν με τον ανιψιό του, πιθανότατα επειδή και το δικό του κοσμικό όνομα ήταν Νικόλαος και το όνομα Νείλος το έλαβε κατά τη χειροτονία του. Πέρασε μεγάλο μέρος της ζωής του στη Θεσσαλονίκη, όπου ήταν δάσκαλος του ανιψιού του, αλλά και του Δημητρίου Κυδώνη. Στη συνέχεια μπήκε, όπως και οι δύο τελευταίοι, στην υπηρεσία του Ιωάννη Καντακουζηνού. Το 1361 εξελέγη Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης, διαδεχόμενος τον Γρηγόριο Παλαμά, αλλά δεν είναι σίγουρο ότι ενθρονίστηκε πριν από τον θάνατο του τελευταίου[2].
Άνθρωπος με μεγάλη φιλοσοφική παιδεία, ο Νείλος, σύμφωνα με μαρτυρία του Δημητρίου Κυδώνη, ήταν ενθουσιώδης αναγνώστης των έργων του Θωμά Ακινάτη[3]. Εντούτοις, συστρατεύτηκε στον ησυχασμό, που καταγγέλλεται από τους αριστοτελικούς ως αντίθετος στη λογική, καθώς και στην αντιλατινική παράταξη, αναδεικνυόμενος σε δεινό πολέμιο του Πάπα και των λατινικών καινοτομιών.
Το κυριότερο έργο του είναι η πραγματεία Περὶ τῆς τοῦ Άγίου Πνεύματος ἐκπορεύσεως κατὰ Λατίνων, σε πέντε ομιλίες, η οποία έχει αναχθεί σε κλασική αναφορά για τη θέση της Ορθόδοξης Εκκλησίας σε αυτή τη διαμάχη. Απαντά εκεί στα επιχειρήματα που ανέπτυξε ο Θωμάς Ακινάς στις δύο Συνόψεις του (Summa contra gentiles και Summa theologica) καθώς και στο De rationibus fidei contra Saracenos, Græcos et Armenos ad cantorem Antiochenum, όλα μεταφρασμένα στα ελληνικά από τον Δημήτριο Κυδώνη. Σώζεται επίσης μια πραγματεία του σε δύο τόμους σχετικά με το Παπικό πρωτείο, που αναπαράγεται στην Patrologia Graeca (PG 149: 699-730).
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Ανακτήθηκε στις 20 Ιουνίου 2019.
- ↑ Αμφισβητούμενο σημείο, καθώς ο Συμεών Θεσσαλονίκης (15ος αι.) και ο ιστορικός Γεώργιος Σφραντζής δίνουν αντικρουόμενες πληροφορίες.
- ↑ Apologie III, στο έργο του Giovanni Mercati, Notizie di Procoro e Demetrio Cidone..., Studi e Testi, Biblioteca apostolica vaticana, 1931, σελ.365.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Ανδρόνικος Δημητρακόπουλος (1872). Ορθόδοξος Ελλάς : ήτοι περί των Ελλήνων των γραψάντων κατά Λατίνων και περί των συγγραμμάτων αυτών. Εν Λειψίαι: Τύποις Μέτζγερ και Βίττιγ. Ανακτήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2010.
- Emmanuel Candal, Nilus Cabasilas et theologia S. Thomæ de Processione Spiritus Sancti, Studi e testi 116, Città del Vaticano, 1945.
- Marie-Hélène Congourdeau, Nil Cabasilas et les projets de concile œcuménique pour l’union des Églises στο Réduire le schisme ? Ecclésiologies et politiques de l’Union entre Orient et Occident (XIIIe-XVIIIe siècles), εκδ. MH Blanchet et F. Gabriel (Monographies 39), Paris, ACHCByz, 2013, σελ. 75-82.